SLEZA - THE MARIAN MOUNTAIN OF PEACE Page 5

W centrum obrazu, na tronie siedzi potężny mężczyzna w podeszłym już wieku, odziany w szaty królewskie, trzyma w ręku klucz, który podaje opatowi w cysterskim habicie. Brodata twarz osłania cień przeżyć które musiały go spotkać. Jedno widoczne oko pokryte jest bielmem, tak jakby był niewidomym. Obok, po prawej stronie siedzącego mężczyzny wpatrzona w niego młoda kobieta. Niedaleko niej stoi biskup z rozłożonymi rękoma w których trzyma pastorał w lewej i kadzidło w prawej, do którego diakon sypie bursztyn. W X w. przyjmuje się zwyczaj okadzania ołtarza podczas poświęcenia kościoła, później zwyczaj ten wejdzie do liturgii przygotowania darów. Piękna jest symbolika spalającego się kadzidła które samo stoi na postumencie. Dym z tego kadzidła w nienaturalny sposób się załamuje i leci prosto do rycerza siedzącego nad rannym, chorym pielgrzymem. Ten rycerz – zakonnik odziany jest w biały płaszcz z czerwonym krzyżem. Tuż za nim stoi uzbrojony rycerz, który w ręce dzierży tarczę z czerwonym Gryfem, herbem Gryfitów. Naprzeciwko niego, wpatrzony gdzieś w przyszłość, jedną ręką opartą o filar stoi Budowniczy Kościoła. Budowniczy przyciska do piersi Cyrkiel i Węgielnicę. Za mężczyzną dającym opatowi klucz stoi rycerz z powiewającą flagą na której znajduje się biały łabędź na czerwonym tle.
Komentarz Matejki do tego obrazu (został przesłany przez artystę Jerzemu Dunin-Borkowskiemu) zaginął jednak wraz z całym archiwum rodziny Dunin-Borkowskich w czasie I Wojny Światowej. (więcej)

We wnętrzu kościoła p.w. Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny na Górze Ślęży, 1. maja 2015: Jego Ekscelencja ks. arcybiskup Józef Kupny - Metropolita Wrocławski i ks. prałat Ryszard Staszak przed kopią obrazu Jana Matejki "Piotr Włast Dunin sprowadza cystersów do Polski" upamiętniającą niezwykłe życie i dzieło fundatora pierwszego kościoła na szczycie Ślęży - Piotra Włosta, największego spośród Ślązaków.
JE abp Józef Kupny w dniu 1. maja 2015 przewodniczył sprawowaniu Eucharystii podczas uroczystości rekonsekracji kościoła p.w. Nawiedzenia Najświętszej Marii Panny na Górze Ślęży, ocalonego przez ks. prał. Ryszarda Staszaka przed zniszczeniem. Wypełniając ceremoniał liturgiczny Jego Ekscelencja dokonał m.i. namaszczenia i okadzenia ołtarza. Pierwszy drewniany kościół na szczycie Ślęży postawili kanonicy regularni św. Augustyna w I połowie XII w., których z z Arrovaise w Flandrii sprowadził na Ślężę Piotr Włostowic wkrótce po zwycięstwie Bolesława Krzywoustego w bitwie na Psim Polu (1109), po roku 1121 roku, najprawdopodobniej w latach 1138-1145. Pierwszy kościół był konsekrowany pod wezwaniem Najświętszej Maryi Panny i powstał w tym samym czasie, co kościół p.w. Najświętszej Maryi Panny na Piasku we Wrocławiu, również z fundacji Włostowiców i z przeznaczeniem dla kanoników regularnych (prof. Grzegorz Domański).

Najpotężniejszy wśród plemienia Ślężan ród Łabędziów jest w posiadaniu
Góry Ślęży z bardzo gęsto zaludnionym obszarem przyległych żyznych ziem
i licznymi kamieniołomami pozyskującymi surowiec
do wytwarzania kamieni żarnowych
(sklady nieobrobionych płyt granitowych
znaleziono w Górce i Chwałkowie)
oraz
kluczowych miejsc we Wrocławiu:
prawobrzeżnego Ołbina, Wyspy Piaskowej i lewego brzegu Odry,
leżących na starodawnym szlaku hadlowym
i skupiających główne funkcje miasta (targowisko, jatki, karczmy)
a także Trzebnicy z przyległościami i wielu innych posiadłości

Na świat przychodzi Piotr (Pietrek),
największy spośród Ślązaków